၈။ ြမန်မာစကားေြပ ေလ့လာနည်း
''ရာဇကုမာရ်ေကျာက်စာ''
ြမန်မာစကားေြပအတွက် ၁၉၆၅-ခုနှစ်မှစ၍ တက္ကသိုလ်များတွင် သင်ြကားမှုစံနစ်သစ်တခု တီထွင်ထားေလသည်။ ေရှးေခတ်စကားေြပမှ ယခုမျက်ေမှာက်ေခတ်စကားေြပထိ ေလ့လာ ရန်ြဖစ်သည်။ စကားေြပများကို ေရွးချယ်ရာ၌ ''ေရှးေခတ်စကားေြပအြဖစ်၊ ပုဂံေခတ်ေရးထိုးေသာ ရာဇကုမာရ်ေကျာက်စာ''ကို ေလ့လာြကရေပမည်။ ဤေကျာက်စာကို ေရှးဦးစွာ ြမေစတီေကျာက်စာဟု အသိများခဲ့ေလသည်။
ေကျာက်စာ၏အမည်ကို ေပးြကရာတွင်
၁။ ေကျာက်စာေတွ့ရာေနရာ၊
၂။ ေပးလှူသူကုသိုလ်ရှင်၊
၃။ အလှူခံယူသူ၊
၄။ အလှူပစ္စည်း၊
၅။ ေကျာက်စာေရးထိုးသူ ကာယကံရှင်ဟူ၍ ေတွ့ြကရေပသည်။
မူလ၌ ဤေကျာက်စာကို ပုဂံြမို့ြမင်းကပါ ဂူေြပာက်ြကီးနှင့်ကပ်လျက်ရှိေသာ ြမေစတီ ၏ေြမာက်ဘက်၌ သက္ကရာဇ် ၁၂၄၈-ခုနှစ်အတွင်းက ေတွ့ရှိသြဖင့် ''ြမေစတီေကျာက်စာ''ဟူ၍ အမည်ေပးြကေလသည်။
တဖန် သက္ကရာဇ် ၁၂၆၆-ခုနှစ်တွင် ဂူေြပာက်ြကီးဘုရားဥပစာ၌ ေကျာက်စာတိုင်အကျိုး အပဲ့များ ေတွ့ရှိေလသည်။ ေရးထိုးခဲ့သူမှာ ရာဇကုမာရ်ြဖစ်၍ ကျန်စစ်သားမင်း၏သားေတာ်ြဖစ် သည်။ ေကျာက်တိုင်၂ ခုလံုးတွင် မျက်နှာေလးဘက်စီရှိ၍ ပျူ-ြမန်မာ မွန်-ပါဠိဘာသာများ တ ညီတသန့်စီ ေတွ့နိုင်သည်။ ပထမေတွ့ေသာ ေကျာက်တိုင်ကို ပုဂံြမို့ြပတိုက်တွင် ထား၍ ဒုတိယ ေတွ့ရှိေသာ ေကျာက်တိုင်ကို ြမင်းကပါရွာ ြမေစတီဘုရားပုရဝုဏ်အတွင်း စိုက်ထားသည်။ အချို့ကလည်း ရာဇကုမာရ်တည်ထားေသာ ''ဂူေြပာက်ြကီးဘုရား ''ကို အစွဲြပု၍ ''ဂူ ေြပာက်ြကီး''ေကျာက်စာဟူ၍ အမည်ေြပာင်းေခါ်ြကေလသည်။ သို့ေသာ် ေရးထိုးသူကုသိုလ်ရှင် ''ရာဇကုမာရ်''ကို ထင်ရှားေစရန်အတွက် ''ြမေစတီ''ဟူေသာအမည်ကိုေြပာင်း၍ ''ရာဇကုမာရ်''ဟူေသာအမည်ကို တပ်ထားြခင်းြဖစ်သည်။
ြမန်မာစကားေြပနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ေလ့လာရာတွင် ဆရာေဇာ်ဂျီ၏''စာေပေလာက''၌
''ြမေစတီေကျာက်စာပါ စကားေြပအား ေရှးအကျဆံုးြဖစ်ေသာ ြမန်မာစကားေြပတရပ် ဟုဆိုေသာ် ဆိုသင့်လှသည်။ စကားအသံုးအနှုန်းသည် အချို့ေသာေနရာများတွင် ယခုကာလနှင့် မတူြဖစ်ေလသည်။ သို့ ရာ တွင် ယခုကာလ အသံုးအနှုန်းသည် အများအားြဖင့် ေရှးေရးအသံုးအ နှုန်းမှ ဆင်းသက်လာရသည်ကိုမူ သတိမူရာသည်''ဟူ၍ဆိုထားေလသည်။
ြမန်မာစာနှင့်ပတ်သက်၍ ြမန်မာနိုင်ငံ၌ ေပါ်ထွန်းလာေသာစာေရးနည်းမှာ အိန္ဒိယတွင်ြမစ်ဖျားခံေြကာင်း၊ ြမန်မာနိုင်ငံသို့ စာေရးနည်းေရာက်သည်မှာ ပုရာေလခပညာအရ ေလးရာစု ဟု ခန့်မှန်း၍ ေြမာက်ပိုင်းအိန္ဒိယ အက္ခရာေရးနည်းအပါအဝင် ဂုမ္ဘနှင့်နာဂရီအေရးအသားများကို ရခိုင်ေကျာက်စာနှင့်ေြမပံုဘုရားများ၌ေတွ့ရှိြပီး ေလးရာစုေတာင်ပိုင်းအိန္ဒိယ၏ကဒံမနှင့်ပလ္လဝ ေရးနည်းများကို အြခားေကျာက်စာများ၌ ေတွ့ရှိေြကာင်း၊ ေဒါက်တာသန်းထွန်း၏''ြမန်မာရာဇဝင်စာတမ်းအမှတ် ၁၊ စာေရးနည်းပညာအခန်း''၌ ဆိုထားေလသည်။
ြမန်မာစာေပသင်ြကားရာ၌ မိမိ၏စာြဖစ်ေပါ်လာပံု၊ အက္ခရာပံု၊ စာလံုးေပါင်းေဝါဟာရနှင့်ဖွဲ့နွဲ့ေရးသားနည်းတို့ ေခတ်အဆင့်ဆင့်ေြပာင်းလဲလာပံုကို သိအပ်သည်။ ဤရာဇကုမာရ်ေကျာက်စာကို ေလ့လာေသာအခါ၌ ြမန်မာစာေပအေရးအသား စခါစပင်ရှိေသး၍ စာလံုးေပါင်းဝါကျအထားအသို အသံုးအနှုန်းလွယ်ကူ၍ သဒ္ဒါနည်းအားြဖင့် ဝိပါတ်ကရကမရှိသေလာက် ေတွ့ရမည်။ ကတ္တားç ဝါစကç ကံç ညီညွှတ်ေသာ်လည်း မစံုလှေသးသြဖင့် သဒ္ဒါနည်းမကျေသးေြကာင်း ေတွ့ရေပမည်။
ဆရာြကီးဦးထွန်းေဖ၏''ြမန်မာစာနိဒါန်း''၌ ြမန်မာြဖစ်ေပါ်လာပံုအေြကာင်း၊ စစ်ေဆးြကည့်ေသာအခါ ေတွ့ရသည့်အချက်များကို ဤသို့တင်ြပထားေပသည်။
(က) ြမန်မာအက္ခရာများ ေရွ့လျားလာြခင်း။
(ခ) အသံများပါ ေရွ့ေလျာလာြခင်း။
(ဂ) အြခားဘာသာစကားများကို တိုက်ရိုက်ယူ၍ သံုးစွဲြခင်း။
(ဃ) အြခားဘာသာစကားများကို ဖျက်၍ တိုင်းရင်းသား ဘာသာဆင်တူရိုးမှား ြဖစ်ေပါ်လာြခင်း။
(င) အြခားဘာသာစကားများနှင့်တိုင်းရင်းသားဘာသာအဓိပ္ပါယ်တူ စကားများ ဆက်စပ်ေရာ
ွြပမ်းလာြခင်းဟူ၍ ြပထားေလသည်။ ဤအချက်များကို ''ရာဇကုမာရ်ေကျာက်စာ''စကားေြပေလ့လာရာ၌ ေရှ့ရှုသင့်လှေပသည်။
''ရာဇကုမာရ်ေကျာက်စာ''၏သမိုင်းေြကာင်းကို ဤသို့အကျဉ်းမှတ်ရေပမည်။ ရာဇကုမာရ်၏ဖခင်မှာ
ကျန်စစ်သားမင်းြဖစ်၍ အမိမှာ ေြကာင်းြဖူရပ် မထီးတူမ သမ္ဘူလြဖစ်သည်။ ေနာင်ေသာ် သမ္ဘူလသည် ကျန်စစ်သားမင်း၏မိဘုရား ''သံုးေလာကဦးေဆာက်ပန်း''ြဖစ်သည်။ အေနာ်ရထာမင်းလက်ထက် ကျန်စစ်သားသည် အိမ်နိမ့်ဘဝတွင် ရှိခိုက်၊ ဥဿာပဲခူးမှ ဆက်သေသာ မဏိစန္ဒာအမည်ရှိေသာမင်းသမီးနှင့်သံသယြဖစ်ကာ မင်းမျက်သင့်ေလ၏။ ထိုအခါ ေြကာင်းြဖူအရပ် တိမ်းေရှာင်ပုန်းေနစဉ် သမ္ဘူလနှင့်ေတွ့ဆံုေပါင်းသင်း ၍ ရာဇကုမာရ်ကို ဝမ်း တွင်းပဋိသေန္ဓ ရရှိေလသည်။
အေနာ်ရထာမင်း လွန်ေတာ်မူ၍ ေစာလူးမင်းနန်းတက်ေသာအခါ ကျန်စစ်သားမင်းသည်သမ္ဘူလအား သားေယာကျာ်းေမွးပါက လက်စွပ်နှင့်အတူ ပုဂံသို့လိုက်ပို့ခဲ့ရန် မှာြကားြပီး ေစာလူးမင်းထံသို့ ဝင်ေရာက်ခစား ေလသည်။
ေစာလူးမင်းလွန်ေလရာ ကျန်စစ်သားမင်းသည် သက္ကရာဇ် ၄၄၆-ခုနှစ်၌ ''သီရိြတိဘဝနာဒီတျဓမ္မရာဇာ''ဘွဲ့ကို ခံယူကာ မင်းြပုေလ၏။ ၂-နှစ်ေြမာက်ေသာအခါ သမ္ဘူလသည် သားငယ် နှင့်အတူ ကျန်စစ်သားမင်းထံ ေရာက်ေလ၏။ သမ္ဘူလအား ''ြတိေလာကဝဋံသကာေဒဝီဘွဲ့''နှင့် မိဘုရားေြမှာက်ြပီး သားေတာ်''ရာဇကုမာရ်''အား အေရာက်ေနှာင်း၍ ''ေဇယျေခတ္တရာ''ဘွဲ့ြဖင့် ဓညဝတီနှင့်ေတာင်စဉ်ခုနစ်ခရိုင်ကိုစားေစ၏။ အေြကာင်းဆိုေသာ် ကျန်စစ်သားမင်း၏ေြမးေတာ် အေလာင်းစည်သူအား မင်းအြဖစ် ကတိေပးြပီး၍ ြဖစ်၏။
ရာဇကုမာရ်၏မယ်ေတာ်သည် အနိစ္စေရာက်ြပီးေနာက် သက္ကရာဇ် ၄၇၄-ခုတွင် ကျန်စစ် သားမင်းြကီး နာမကျန်းြဖစ်ေလ၏။ ရာဇကုမာရ်သည် ြမင်းကပါအရပ်၌ ေရွှဆင်းတုဘုရားကို ထာပနာ၍ ေရွှအထွတ်ရှိေသာ ဂူဘုရားတဆူကို တည်ေလ၏။ ထိုဂူဘုရား၌ မိခင်အားေပးေသာ မိမိရသည့်အေမွြဖစ်သည့်ကျွန်သံုးရွာကို လှူေလ၏။
ရာဇကုမာရ်သည် မိမိ၏ဝမ်းနည်းေကျကွဲဘွယ်အြဖစ် ခမည်းေတာ်အတွက် ြပုရေသာကုသိုလ်အတွက် ဝမ်းေြမာက်ရသည့်အြဖစ် အေြကာင်းသနစ်တို့ကို ေကျာက်စာေရးထိုးထားြခင်း ြဖစ်ေလသည်။ ေကျာက်စာနှင့်ကုသိုလ်အဖို့ ဆုေတာင်း၍ ကုသိုလ်ကို ဖျက်ဆီးသူများအား ကျိန်စာဆိုခဲ့ေလသည်။ ပုဂံေခတ်စာေပသည် သာသနာေရးနှင့်နွှယ်လျက်ရှိေလသည်။ ပုဂံသားတို့၏စာေပမှ လည်း ပတ်ဝန်းကျင်အေပါ် အမှီြပုလျက်ရှိေလသည်။ ထို့ေြကာင့် ပုဂံေကျာက်စာများတွင် အလှူ အတန်းအေြကာင်း ဆုေတာင်းစာနှင့်ကျိန်စာများပါေလ့ရှိသည်။ ေကျာက်စာများကို ေလ့လာြခင်းြဖင့် ေရှးေခတ်သမိုင်းကိုလည်း တိကျစွာ ေဖါ်ထုတ်နိုင်ေပ သည်။ ရာဇကုမာရ်ေကျာက်စာ၏ထူးြခားချက်မှာ ပါဠိ-မွန်-ပျူ-ြမန်မာ ဘာသာေလးမျိုးြဖင့် ဘာသာေရးအဆင့်အတန်း တေြပး တည်းထားရှိေြကာင်း ေတွ့နိုင်ေပသည်။
ချက်ြပည်ေရာက် ဦးမင်းလတ်၏''ြမန်မာစာေပ၏စီးေြကာင်းြကီးများစာတမ်း''၌ နိဗ္ဗာန် နှင့်စည်းစိမ်ချမ်းသာကို လို၍ ြပုြကေသာ ေကာင်းမှုကုသိုလ်ေရးကိစ္စအေြကာင်း ပါဝင်ေသာ ေကျာက်စာများကို ြမန်မာစာေပဟူ၍ ယူဆသင့် မယူဆသင့်ကို တင်ြပေဆွးေနွးထားေပသည်။ ပုဂံေခတ်စာေပကို ေလ့လာမည်ဆိုပါက နံရံေရးမင်စာများကိုလည်း ေလ့လာရေပမည်။ ထိုေခတ် အခါ ေပပုရပိုက်တို့ကိုကား ယခုခါ ယခုေခတ်၌ မေတွ့နိုင်ြကေတာ့ေချ။ ''ရာဇကုမာရ်''ေကျာက် စာကို ြမန်မာစာေပအြဖစ် တင်ြပနိုင်ေသာ စာများကို စာေပေလာကမှ ဆရာေဇာ်ဂျီ၏ြမေစတီ ေကျာက်စာအေြကာင်းကို ဖတ်ရှုသင့်ေပသည်။ ရာဇကုမာရ်သည် မိဖကို ချစ်ြမတ်နိုးပံု၊ အနန္တေကျး ဇူးဂုဏ်သိတတ်ပံု၊ ကျန်စစ်သားမင်းြကီး အတိုင်းမသိဝမ်းေြမာက်ပီတိြဖစ်၍ ေကျနပ်နှစ်သက်စွာသာဓုအနုေမာဒနာ ေခါ်ပံုများကို ေတွ့ရှိနိုင်ေပသည်။
ဤသို့လျှင် ြမန်မာစာေပ၌ ထင်ရှားေသာ ''ရာဇကုမာရ်ေကျာက်စာ''အေြခခံေလ့လာမှုကို ေဖါ်ြပအပ်ေပသတည်း။
