၃။ ြမန်မာသဒ္ဒါေလ့ကျင့်နည်း
ြမန်မာသဒ္ဒါေလ့ကျင့်နည်း
ဦးတိုး၏ရာမရကန်၌ ''ကဝိလက္ခဏာ ေသချာေစ့စပ်၊ အရပ်ရပ်ပင်၊ သဒတ်မတာ စတ်မတာဘူး''ဟူ၍ ပညာရှိပီသရန် သဒ္ဒါတတ်ရမည့်အေြကာင်း ချဲ့ထွင်၍ဆိုထားေလသည်။
ကဝိလက္ခဏာပညာရှိ ပီသရန်အတွက်
၁။ သဒ္ဒါကျမ်းတတ်ရမည်။
၂။ ဆန်းကျမ်းတတ်ရမည်၊ အသံ၏တိုရှည်နိမ့်ြမင့်၊ တက်သံ၊ သက်သံ၊ အသံ၏မြတာကို သိရမည်။
၃။ အလကင်္ာကျမ်းတတ်ရမည်၊ အလကင်္ာတန်ဆာဆင်ေသာကျမ်း တတ်ရမည်။
၄။ အဘိဓာန်ကျမ်း တတ်ရမည်။ စကားလံုးများ၏ေလာကသတ်မှတ်ေသာ ကျမ်းတတ်ရမည်။
၅။ ပိဋကတ်ကျမ်းဂန်များတတ်ရမည်။ ဤသို့ေသာ ပုဂ္ဂိုလ်မျိုးကို စွယ်စံုသူဟူ၍လည်းေကာင်း၊
အာဝင်ငါးပါးဆရာများဟူ၍လည်းေကာင်း ဆိုြကေလသည်။
ဦးတိုးြပဆိုထားေသာ သဒ္ဒါနည်းများမှာ ပါဠိသဒ္ဒါနည်းမျှသာြဖစ်သည်။ ေရှးေခတ်အခါက ြမန်မာလူမျိုးတို့သည် ပါဠိသဒ္ဒါကို ြမန်မာသဒ္ဒါအြဖစ် တစတစ ြပုြပင်ေြပာင်းလဲသံုးစွဲလာသည်ကို ေတွ့ရေပသည်။ ေဟာ်လံြပည် ေြမာက်ပိုင်း အမ်စတာဒမ်ြမို့မှ ထုတ်ေဝေသာ (Lingua) ''လင်ဂွါ''စာေစာင်အတွဲ ၁၅၊ ၁၉၆၅-ပါ၊ လန်ဒန်တက္ကသိုလ် ြမန်မာစာကထိက ဂျွန်အိုကယ်(ကိုလှသိန်း)၏''နိသျြမန်မာစာတမ်း'' ၌ ပုဂံေခတ် အေနာ်ရထာမင်း သထံုြပည်မှ ပိဋကတ်သံုးပံု၊ အစံု ၃၀-ကို ယူေဆာင်လာသည်မှစ၍ ပါဠိြမန်မာ ဘာသာြပန်လုပ်ငန်းတွင် ၁၅-ရာစု၌ ''နိသျ ြမန်မာစာ''များ ကို ေရှးဦးစွာ ေလ့လာရ၍ ဤမှာပင် ဘာသာစကားနှင့်ဆိုင်ရာ ြမန်မာသဒ္ဒါအေြကာင်း၊ ယခင်က မေလ့လာခဲ့ေသးေသာ အချက်ကို ဂျွန်အိုဝင်က ေလ့လာြပထားေလသည်။
ြမန်မာသဒ္ဒါကို အေနာက်တိုင်းသားများက အထူးအေလ့အလာြပုခဲ့ြကသည်။ ၁၈၈၈-ခုနှစ်က ရန်ကုန်တွင် ပံုနှိပ်ေသာ(Grammar of Burmese Language) စာအုပ် ထုတ်ခဲ့သည်။ ၁၈၉၉-ခု၌၊ ေအဒဗလျူေလာင်(စ်)ေဒးလ်၏ရန်ကုန်တွင် ပံုနှိပ်ေသာ(Burmese-Grammar)ဟူ၍ထုတ်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၅-ခု၌၊ ေဂျေအစတူး ဝပ်၏လန်ဒန်ပံုနှိပ်ေသာ Manual of ColoquialBurmese)ကိုထုတ်ခဲ့သည်။
၁၉၄၄-ခု၌ ဒဗလျူအက်စ်ေကာနင်၏ (Outline of Burmese Grammar) စာအုပ် ထွက်လာသည်။ ၁၉၆၂-ခု နှင့်၁၉၆၄-ခုနှစ်များ၌ ချက်တိုင်းြပည်၌ ေရာက်ေနေသာ ဦးမင်းလတ်၏(Report on studies of Burmese Grammar) စာအုပ်များ ထွက်လျက်ရှိသည်။ ဤကား ြမန်မာစာေပသင်ေသာ နိုင်ငံြခားေကျာင်းသားများအတွက် အထူးလိုအပ်ေသာ စာတမ်း များြဖစ်သည်။ ြမန်မာြပည်ရှိ ေကျာင်းသူေကျာင်းသားများအဘို့ကား ြပဋ္ဌာန်းထားေသာ ဆရာ ြကီးဦးေဖေမာင်တင်၏ြမန်မာသဒ္ဒါနှင့်ြမန်မာဝါကျဖွဲ့ထံုးကျမ်းတို့သည် ရှိ၏။ ကိုယ့်ြမန်မာစာေပကို ြမန်မာစာတက္ကသိုလ် ြပန်လည်သံုးသပ်စီစစ်ရာမှ ကိုယ့်စာေပ၌ သဒ္ဒါစာအုပ်ေကာင်းေကာင်း မရှိေသးေြကာင်း၊ ေလ့လာ ဆည်းပူးမှုလည်း မရှိေြကာင်း ေတွ့ရှိြကသြဖင့် ယခုတဖန် စံနစ်သစ် ြပင်ဆင်ြပီး၊ သဒ္ဒါကို သင်ြကား ပို့ချေနြခင်း ြဖစ်သည်။
ဂျွန်အိုကယ်၏နိသျြမန်မာဘာသာစာတမ်း၌ ြမန်မာစာကို ေလ့လာြခင်းြဖင့်
၁။ ြမန်မာသဒ္ဒါ
၂။ ြမန်မာဝါကျဖွဲ့ထံုး
၃။ ြမန်မာေဝါဟာရများအဘိဓာန်တို့ကို ေလ့လာနိုင်ေြကာင်း ဆိုထားသည်။ နိသျြမန်မာစာသည် သဒ္ဒါနည်းအရ ေလ့လာြကည့်ပါလျှင် အဓိပ္ပါယ်ကို ဖွင့်ေပးထားရံုမျှမဟုတ်မူဘဲ ဝါကျဖွဲ့မှုများကို အထူးလံု့လြပု ဖန်တီးထားေြကာင်း ေတွ့ရသည်။
နိုင်ငံြခားသားများသည် ြမန်မာသဒ္ဒါကို အေလ့အလာြပုလျက်ရှိြကသည်။ ြမန်မာနိုင်ငံရှိ ေကျာင်းများနှင့်တက္ကသိုလ်များ၌ ြမန်မာသဒ္ဒါကို ြပန်လည်ေဖါ်ထုတ်သင်ြကားြကသည်မှာ မ ြကာလှေသးေချ။ ေတာ်လှန်ေရးအစိုးရသည် ြမန်မာစာေပတိုးတက်ေရးအတွက် အဖွဲ့အသီးသီး ဖွဲ့စည်းေပးကာ ြမန်မာသဒ္ဒါ၊ ြမန်မာအဘိဓာန်၊ ြမန်မာသတ်ပံုများကို အသစ်ြပုစုေစသည်။ ြမန်မာစကားေြပ အေရးအသားသစ်ဟူ၍ ွေြကးေြကာ်ြကေသာ ဤေခတ်အခါ၌ ြမန်မာသဒ္ဒါသည်လည်း အေရးြကီးေသာ ကဏ္ဍတရပ်၌ပါေြကာင်း၊ သိအပ်ေပသည်။ ထို့ြပင် ဦးမင်းလတ် ''ြမန်မာသဒ္ဒါကျမ်း''သည်ပင်၊ ''သတ်ပံုကျမ်း''နှင့်ဆိုင်ရာ အသတ်များကို (Phoentic) ဖိုနက်တစ် အသံထွက်နှင့်(Romanization)ေရာမအက္ခရာဖလှယ်ေသာ အသံထွက်များနှင့်ခွဲကာ ြပထား ေလသည်။
ဦးမင်းလတ်သည် ေခတ်သစ်ြမန်မာစာ အေရးအသားနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ေရှးဂန္ထဝင်ြမန်မာစာများကို လံုးဝပယ်ရန် တိုက်တွန်းထားေလသည်။ ဤ၌ စာစကားဆန်ဆန် ေပါရာဏစကားများနှင့် ေရာေထွးေနေသာ ြမန်မာစာအေရးအသား မတိုးတက်မည်ကို စိုးဟန်တူေလသည်။ စာအုပ်ြကီးမှ စာစကားဆန်ဆန် သံုးစွဲသည်တို့ကား အမှန်စင်စစ် သဘာဝမကျလှေချ။ ယုတ္တိမရှိပါေချ။ အထူးသြဖင့် ြမန်မာစာသင်ြကားေသာ နိုင်ငံြခားသားများအတွက် ေရှးေဟာင်းစာကို လံုးဝပယ် ေသာ် ြဖစ်ေကာင်းသည်။ ေခတ်သစ်ြမန်မာစာ အေရးအသားများကို များများဖတ်ေစလျှင် ြဖစ်နိုင်သည်။ ဤနည်းကို ြမန်မာေကျာင်းသူေကျာင်းသားများအတွက်လည်း ြပုြပင်ေြပာင်းလဲေပးသင့်သည်။ သို့ေသာ် ြမန်မာစာေပ အဓိကထားေလ့လာေသာ ေကျာင်းသားများအတွက် ေရှးေဟာင်းစာေပကို တကဏ္ဍခွဲြခား၍ ထားသင့်ေပသည်။
နိုင်ငံြခားသားတဦးကို ြမန်စာပို့ချရာ၌ ေခတ်သစ်စာေပများကို ဖတ်ေစရာ တေန့စာမျက်နှာ ၅၀-မျှ ဖတ်နိုင်၍ စာမျက်နှာ ၅၀၀-ပါစာအုပ်ကို ၁၀-ရက်နှင့်အြပီး ဖတ်ေလသည်။ တလကို ေခတ်သစ်ြမန်မာစာအုပ် ၃-၄အုပ်မျှ ဖတ်ရာ ၂-နှစ်တာအတွင်း ေခတ်သစ်ြမန်မာစာအုပ် ၇၀ေကျာ် ၁၀၀-နီးပါးဖတ်၍ ြပီးေလသည်။
ထို့ေြကာင့် ဦးမင်းလတ်၏ေခတ်သစ်ြမန်မာစာေလ့လာြခင်းနှင့်ပတ်သက်ေသာ သူ၏ ''သဒ္ဒါကျမ်း''ပါအချက်ကို နှစ်သက်မိေပသည်။ ထိုမှတပါး ြမန်မာစာကို အဓိကထား ေလ့လာသူများသည် ပါဠိတက္ကတသဒ္ဒါများကိုလည်း အနည်းငယ်အေလ့အလာ တတ်ကျွမ်းထားရေပမည်။ ဤအတွက်လည်း စံနစ်သစ်ပညာေရးအစီ
အစဉ်၌ ပါဝင်ြပီးြဖစ်ေြကာင်း သိရသည်။ သို့ြဖစ်၍ ''ြမန်မာသဒ္ဒါကျမ်း''ကို ေလ့လာနည်းဟူ၍ ဆိုထား ေစကာမူ ေလ့လာနည်းက နည်း၍ လမ်းညွှန်သေဘာက များသွားေပသည်။ ေလ့လာနည်း မှာ စာအုပ်ကို သင်ြကားပို့ချရာမှသာ အေသးစိတ်၍ ြပနိုင်မည်ြဖစ်သည်။ ထို့ေြကာင့် လမ်းညွှန် ေရးသားသည်ကို ခွင့်လွှတ်ရန် ေတာင်းပန်အပ်ေပသည်။
